Matte productiviteit
Matte productiviteit is de ambitie om productiever te gaan werken, maar dit niet daadwerkelijk gaan doen. Je kent alle tips en tricks. Je hebt je voorgenomen om beter te gaan plannen maar het lukt je gewoonweg niet. Je vergeet het simpelweg of op het moment dat je het wil doen weet je niet goed hoe je het moet aanpakken.
Misschien voel je jezelf wel een faalhaas of denk je dat je gewoon niet genoeg gemotiveerd bent om beter te plannen. Zou kunnen, maar een logische verklaring is te vinden in de wetenschap van het gedrag.
B = M * A * T
Huh? MAT? Jazeker! Gedrag wordt uitgevoerd wanneer je voldoende gemotiveerd bent, in staat bent om iets te kunnen doen én je getriggerd wordt om het te gaan doen. Deze combinatie van factoren maakt dat je iets wel of juist helemaal niet doet.
Productiviteit zonder glans = MAT is dan ook een mooi vergelijking om te laten zien dat je elke vorm van gedrag kunt aanleren als je maar weet hoe.
Uiteraard heb ik dit niet zelf bedacht. Het B = MAT gedragsmodel is afkomstig van gedragsonderzoeker BJ Fogg en wordt al meerdere jaren gebruikt om goede gewoontes aan te leren en de foute te laten.
Laten we de stappen er eens bij pakken om onszelf aan te leren beter te gaan plannen😊
1. Formuleer je ambitie🎯
Ha! Die is makkelijk. We willen beter gaan plannen. Dit betekent voor nu concreet dat we vooruit willen kijken en vooraf willen bepalen wat we gaan doen in plaats van in het moment. In het moment zijn we namelijk verschrikkelijk snel afgeleid. We need to stick to the plan.
2. Verken je gedragsopties🔎
Nu wordt het al wat concreter. Je gaat namelijk geen vage taal gebruiken, maar je gaat heldere gedragsopties bepalen. Welk gedrag kan ik zelf uitvoeren zodat ik beter kan gaan plannen. Ik geef je als voorbeeld een aantal opties:
– Plan van tevoren tijdsblokken in je agenda waarop je iets gaat doen
– Plan elke dag je dag van morgen
– Neem ’s-Ochtends de tijd om te bepalen wat je de rest van de dag gaat doen
Etc. etc. Schrijf in deze stap alles op wat je kan bedenken om beter te kunnen plannen.
3. Kies de juiste specifieke gedragingen📌
Nu wordt ie nog een stukje concreter. We gaan namelijk de juiste specifieke gedraging kiezen. Hoe specifieker dat gedrag is, hoe beter het is. Het haalt namelijk onduidelijkheid weg en maakt de kans groter dat je het ook gaat doen.
We kiezen hier nu een gedraging waarvan we met een grote zekerheid kunnen zeggen dat we die ook KUNNEN en WILLEN doen én dat die ook echt impact gaat maken. Met name die laatste is soms lastig, maar ik kan je uit ervaring vertellen dat het voorbeeld dat ik je ga geven impact maakt 😉
Wat ik namelijk kies is dat ik:
✔️ Élke werkdag 3 taken voor morgen klaar zet die ik als eerste ga doen die dag.
Zo specifiek moet je het maken: Ik doe het elke dag voor de volgende dag. Ik kies er 3 en ga dat als eerste doen. Kleine surprise: deze noemen we ook wel de Most Important Three (MIT3).
4. Begin klein🐤
Even een tussenstap zodat je niet té hard van stapel gaat. Ik heb namelijk opgeschreven dat ik élke dag 3 taken voor morgen ga kiezen. Voor mij is dat goed werkbaar omdat het een gewoonte is die ik elke dag uitvoer. Maar als je er net mee begint moet je wat lager mikken.
Bedenk wat je vanaf nu best wel en jaar lang vol zou kunnen houden en kies daarvoor. Bijvoorbeeld: 2 keer per week is misschien goed te doen.
Door klein te beginnen maak je de kans groter dat je slaagt. Vertrouw er op dat je dit vanzelf kunt uitbreiden. Toen je als baby net begon met lopen was je dag erna ook niet gelijk naar de supermarkt toch?
5. Zoek een goede trigger💥
Hier gaat het vaak fout. Je bent gemotiveerd, je bent in staat om het te doen. Je hebt het misschien zelfs lekker klein gemaakt.
Maar je vergeet het gewoon!
Gedrag vindt niet plaats zonder een trigger. Je moet dus nadenken hoe je jezelf eraan gaat herinneren dat je je nieuwe gewoonte wil gaan uitvoeren. Belangrijk is dat je hierbij nadenkt wat het beste tijdstip is waarop je het gedrag zou kunnen uitvoeren. Een planning maken tijdens het auto rijden is namelijk wat complexer dan als je nog achter je pc’tje zit.
Twee gemakkelijke opties om dat te doen:
a. Zet een melding precies op het moment dat je in staat bent om het te kunnen doen.
b. Bedenk of je het achter een bestaande gewoonte kunt plakken.
Ikzelf maak gebruik van het laatste voorbeeld. Ik had namelijk als gewoonte dat ik al mijn vensters en tabbladen op de pc afsluit. Ik ga dus mijn planning maken NADAT ik al mijn vensters heb afgesloten zodat die de volgende dag gelijk klaar staat.
6. Vier je succes💯
Gedragsverandering gaat alleen lukken als mensen zich succesvol voelen. Vier je successen dan ook echt!
Hoe je dat doet mag je zelf kiezen, maar ik ga je één gemakkelijke optie geven: Plaats YES onder deze blog zodat anderen zien dat het jou gelukt is. Zo ben je een mooi voorbeeld en motiveer je anderen om het ook eens te proberen.
Het zou tof zijn als je hierbij ook even laat weten welke specifiek gewoonte je hebt uitgevoerd. Maar als je dat te veel tijd kost houd je het lekker bij een ‘yesje’ 😉
Kom maar op met die yessen!