Sinds de opkomst van Facebook rond 2005 is social media niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Meerdere apps gebruiken is niet ongewoon en de tijd die er dagelijks in wordt gestoken loopt als snel uit op meerdere uren per dag. Het gebruik van social media is echter gratis. Tenminste, zo lijkt het. Het is namelijk uitgegroeid tot een miljarden business waar we allemaal aan mee betalen.

Het verdienmodel

Social media platformen verdienen hun geld met het verkopen van advertenties. Bedrijven betalen dus geld aan deze platformen om hun producten bij jou onder de aandacht te brengen. Net zoals bij de krant, de tv en de radio.

Deze informatie is vast niet nieuw voor je, maar toch zijn er grote verschillen. Want waar de massamedia hetzelfde naar iedereen uitzendt zijn platformen als Facebook in staat om jou specifiekere advertenties voor te schotelen. Advertenties op basis van jouw zoekgedrag, likes, interesses en overige kenmerken.

Ook niet spannend toch? Want nu krijg je tenminste relevante advertenties voor je neus hoor ik je denken. Voor producten waar je misschien wél iets aan hebt.

Maar de advertenties zelf zijn niet het grootste probleem…

De aandacht economie

Het grootste probleem is dat het verdienmodel niet draait om het verkopen van advertenties, maar om het verkopen van jouw aandacht. Want zodra jij meer op het platform zit, meer consumeert, meer rond klikt en scrolt, stijgen de advertentie omzetten mee.

Op TV heb je gewoon een blok reclame op een vast tijdstip en de hoogste bieder mag daar een minuutje kopen. Op social media is de tijd die je kunt kopen onbeperkt. Zodra er namelijk meer bieders zijn gaan de platformen er voor zorgen dat jij nog meer gaat kijken, scrollen en liken.

En des te meer jij op het platform rond neust, des te meer advertenties zij voorbij kunnen laten komen waar voor betaald wordt. Interessante business dus, want de gemiddelde tijd die wij online zijn stijgt nog steeds…

De cijfertjes

Hoe interessant deze business werkelijk is, zie je aan de omzetten die gedraaid zijn in het 1ste kwartaal van dit jaar (2021):

YouTube +/- 6 miljard

Instagram +/- 5 miljard

Facebook +/- 20 miljard

TikTok +/- 7 miljard

Nogmaals, dit is de omzet per kwartaal. Dit betekent dat de meeste platformen dus per jaar ruim boven de 20 miljard omzet draaien en Facebook daar zelfs het viervoudige van doet.

Allemaal geld verdient met jouw aandacht

En juist dat is ook het interessante. Want deze platformen zijn allemaal begonnen met een missie om de wereld mooier te maken en meer in verbinding te laten zijn. De missie van Facebook luidt dan ook:

“Om mensen de macht te geven een gemeenschap te bouwen en de wereld dichter bij elkaar te brengen”

(Facebook, 2017)

Maar worden we wel meer een gemeenschap zo? En brengen deze apps ons wel daadwerkelijk dichter bij elkaar?

Volgens mij weten we allebei het antwoord wel. Not really. We zijn juist meer gekluisterd aan onze telefoons. Op zoek naar connecties en likes in plaats van daadwerkelijk verbindingen.

Soms weet je je hier van los te rukken. Dan heb je even niet meer de drang om te scrollen en om te kijken. Ben je een paar uren of zelfs een dag offline. Heerlijk even wat dichter bij wat mensen geweest die jij lief hebt.

Maar dan doe je iets wat de platformen niet zo leuk vinden. Zodra ze merken dat jij niet meer scrolt en liket gaan zij juist aan de slag. En wat doen ze dan?

Dan gaan ze je weer verleiden

Ze gaan je notificaties sturen over de laatste post van vriend X die je misschien hebt gemist. Ze gaan je e-mailen over alle nieuws-updates van de afgelopen week. Of in het geval van dating apps (wat ik ook gewoon aandacht verkopers vind) melden ze je dat je een potentiële match mist. Oei, enorm pijnlijk, want wij mensen willen niets verliezen!

Deze bedrijven maken je leven niet beter. Ze verdienen slechts geld met het slim verkopen van jouw aandacht. En dat in een tijd waarin aandacht steeds schaarser wordt. Want naast social media staan er ook spelletjes op je telefoon, kun je whatsappen, browsen of Netflix kijken.

Omdat er nog zo weinig aandacht is, wordt het dus ook steeds waardevoller. Als jij in staat bent om je niet te laten afleiden, heb je een skillset die geld waard is. Omdat je tijd kunt besteden aan zaken die er toe doen.

Jouw aandacht is miljarden waard

Je zult dus moeten kiezen. Ga je jouw aandacht verkopen aan de ‘nerds uit sillicon valley’ die zogenaamd het beste met je voor hebben? Of ga je je aandacht investeren in de zaken die er voor jou écht toe doen.

Investeren in jouw skills, jouw capaciteiten waarmee je in het werkende leven geld kunt verdienen.

Of investeren in je hobby’s of mensen die je lief hebt. Zodat je niet alleen werkt om te leven, maar ook plezier maakt.

Zodat je ook je rust pakt wanneer dat nodig is.

Als je het mij vraagt weet ik het antwoord wel.

Maar wat nog veel belangrijker is.

Wat kies jij?